Οι καρτέλες του Προπ

Στη Γραμματική της Φαντασίας (Ροντάρι, 2001) γίνεται αναφορά στον σοβιετικό εθνολόγο Βλαντιμίρ Προπ (1875-1970) ο οποίος, θεωρεί ότι τα παραμύθια με μαγεία έχουν τον πυρήνα τους στις τελετές μύησης νέων μελών των πρωτόγονων κοινωνιών. Συμπεραίνει ότι τα παραμύθια αυτά πρέπει να γεννήθηκαν από την «πτώση» του ιερού κόσμου στον «λαϊκό». Μάλιστα ο Προπ, αναλύοντας με μεγάλη προσοχή τη δομή των ρωσικών λαϊκών παραμυθιών που περιέχουν μαγικά και νεράιδες, καταφέρνει να διατυπώσει τρεις αρχές για τα παραμύθια αυτά: α) τα σταθερά στοιχεία σε όλα τα παραμύθια είναι οι λειτουργίες των πρωταγωνιστών, ανεξάρτητα από το ποιος εκτελεί και με ποιον τρόπο, β) ο αριθμός των λειτουργιών στα παραμύθια της μαγείας είναι περιορισμένος και γ) η διαδοχή των λειτουργιών είναι πάντα ίδια.

Ο Προπ καταλήγει στη δημιουργία τριάντα ενός σημείων τα οποία, με τις εσωτερικές τους ενδεχόμενες αλλαγές, περιγράφουν τη μορφή των παραμυθιών. Τα 31 αυτά σημεία αποτελούν τη γνωστή «τράπουλα του Προπ» ή «τις καρτέλες του Προπ» και μπορούν να αξιοποιηθούν στη δημιουργία παραμυθιών με νεράιδες, μάγους, μάγισσες σύμφωνα με τα πρότυπα των λαϊκών παραμυθιών. Τα σημεία αυτά δεν απαντώνται όλα σε όλα τα παραμύθια. Κάποιο παραμύθι, για παράδειγμα, μπορεί να ξεκινά από το όγδοο σημείο ή από το έκτο. Επιπλέον, κάθε σημείο – λειτουργία ήρωα μπορεί να περιέχει και το αντίθετό της. Είναι δυνατό να αξιοποιηθούν τα σημεία αυτά και τυχαιοποιημένα, καθώς στους μικρότερους σε ηλικία δημιουργούς παραμυθιών αρέσει το ανακάτεμα των καρτών, ενώ η πρόκληση για συνταίριασμα των απαντήσεων στις κάρτες είναι μεγαλύτερη και, ενδεχομένως, πιο ενδιαφέρουσα. 

 

Πάντοτε με βάση τη Γραμματική της Φαντασίας του Ροντάρι, επιχείρησα την ψηφιακή δημιουργία των καρτελών του Προπ. Στον παρακάτω σύνδεσμο βρίσκονται και οι τριάντα μία κάρτες με τη σειρά που πρότεινε ο Προπ. Ωστόσο με ρύθμιση της παραμέτρου για την τυχαιοποίηση, μπορούν να ανακατευτούν και να εμφανιστούν με τυχαία σειρά. 

 

Κόκκινη κλωστή δεμένη…

 

https://www.bookwidgets.com/play/LCBX2L5